Bài báo gốc của Tadano, được xuất bản bởi Bandilang Itim.

Chủ nghĩa vị kỷ được đặt tên theo từ “cái tôi”, tiếng latin là “Ego”. Mọi người xung quanh chúng ta đều mang một bản ngã, Max Stirner hiểu rằng tất cả chúng ta đều có động lực để phục vụ bản thân và cái tôi, chính mình. Quan sát triết học này cũng thường thấy trong các ngành khoa học, vì bất kỳ nhà khoa học nghiêm túc nào nghiên cứu trong lĩnh vực tâm lý học hoặc động vật học đều có thể nói với bạn rằng con người hành động vì lợi ích của chính họ. Sau đó người ta hỏi, liệu lòng thương người​​​​​​​ có phải là một trường hợp chống lại chủ nghĩa vị kỷ? Câu trả lời là không, vì Stirner lập luận rằng lòng thương người cũng là một dạng của chủ nghĩa vị kỷ. Stirner nói rằng lòng thương người và sự hợp tác – và thậm chí khái niệm cộng đồng​​​​​​​ – được tạo ra bởi vì nó phục vụ bản ngã của chúng ta theo một cách nào đó. Tại sao chúng ta làm việc với những người khác? Vì lợi ích của chính chúng ta. Đây là cốt lõi của chủ nghĩa vị kỷ; nó không phức tạp chút nào.

“Chủ nghĩa vị kỷ có nghĩa là giết người và hãm hiếp người ta cũng được!” là một trong số rất nhiều những câu tranh luận bù nhìn​​​​​​​ không may là nhiều người cánh tả có thể dễ dàng sa vào, dù thật bực bội làm sao khi thấy câu tranh luận này sai lầm rõ ràng đến mức nào​​​​​​​. Điều này Stirner đã diễn giải trong một câu trích dẫn kinh điển,

Tôi cũng yêu loài người – không chỉ đơn thuần là từng cá nhân, mà là tất cả mọi người. Nhưng tôi yêu họ với ý thức về chủ nghĩa vị kỷ; Tôi yêu họ bởi vì tình yêu làm cho tôi hạnh phúc, tôi yêu vì tình yêu là tự nhiên đối với tôi, bởi vì nó làm hài lòng tôi. Tôi không biết một “điều răn yêu thương” nào hết. Tôi có cảm giác đồng loại với mọi cảm giác, sự hành hạ của họ dày vò đến tôi​​​​​​​ , sự sảng khoái của họ cũng khiến tôi thỏa mãn; Tôi có thể giết họ, nhưng không thể tra tấn họ.((Max Stirner, Ego and its Own, Second Part: I, II. The Owner, ii. My Intercourse.))

Chủ nghĩa vị kỷ không phải là sự từ chối lòng thương người hay chủ nghĩa tập thể. Gọi chủ nghĩa vị kỷ là một đối lập với chủ nghĩa tập thể sẽ chỉ là một sai lầm rõ ràng. Nó đơn giản có nghĩa là nắm lấy một bản ngã có trong tất cả chúng ta, và sống cho chính mình và tôn trọng bản ngã, sự độc đáo và cá tính của mỗi người.

Điều thiêng liêng là mối lo của Đức Chúa Trời; của con người, của từng cá thể​​​​​​​. Mối lo của tôi không phải là thần thánh cũng không phải con người phàm trần​​​​​​​, không phải là chân chính, tốt đẹp, công bằng, tự do, v.v., mà chỉ là những gì là của tôi, và nó không phải là một cái chung chung, mà là — duy nhất, vì tôi là duy nhất.

Đối với tôi không có gì hơn chính bản thân tôi!((Ibid., All Things are Nothing to Me.))

Nguồn gốc các ý tưởng cốt lõi của tư duy vị kỷ​​​​​​​ được tìm thấy trong cuốn sách Der Einzige und sein Eigentum của Max Stirner, được dịch là Cái tôi và chính nó, và Lời phê bình của Stirner, cả hai đều là hai cuốn sách đáng kinh ngạc mà bạn nên đọc — nó cũng không quá dài .

Một niềm tin khác của chủ nghĩa vị kỷ — và cụ thể là của Stirner — là sự chống đối tư hữu. Dường như những người cánh tả nhầm lẫn rất nhiều về ý tưởng của ông ấy về tư hữu, trong đó chúng ta​​​​​​​ phải làm rõ một điều rất, rất rõ ràng, Stirner không ủng hộ quyền sở hữu tư nhân — ngược lại — ông trích dẫn,

Những người lao động có trong tay quyền lực to lớn nhất, và nếu họ đã nhận thức rõ ràng về nó và sử dụng nó, thì không gì có thể chống lại được họ; họ chỉ cần ngừng lao động, coi sản phẩm lao động là của mình và hưởng thụ. Đây là cảm giác xáo động của người lao động đôi khi hiển hiện ở chỗ này hay chỗ khác. Nhà nước phải dựa vào chế độ nô lệ lao động. Nếu người lao động trở nên tự do. Nhà nước sẽ bị mất.((Ibid., II. Men of the Old Time and the New, iii. The Free, 1. Political Liberalism.))

Stirner không phải là một nhà tư bản, bản chất ông ta là một người vô trị, ngay cả khi ông ấy không nói thẳng ra điều đó, và ông đặc biệt là một người theo chủ nghĩa xã hội. Ông ấy đặc biệt không tin vào “tư hữu cá nhân” cũng như không tin vào “tư hữu” thông thường chút nào. Ông nói trong cuốn sách của mình, rằng tài sản phải qua đấu tranh khắc nghiệt mới có thể sở hữu, và bạn không thể sở hữu tài sản (cá nhân hoặc tư nhân), nếu không dùng bạo lực. Người ta không thể sở hữu tài sản bằng cách nói đơn giản, “cái đấy là của mình!” – khi đó, Stirner nhận xét rằng tài sản có được do dùng bạo lực, bạo lực của nhà nước và giai cấp tư sản. Bạo lực của nhà nước và giai cấp tư sản bị khủng hoảng, tìm cách tự duy trì bằng ý tưởng sai lầm về “tài sản”,​​​​​​​ thứ mà sau đó họ sử dụng để bóc lột và rút sạch! Điều này có trong câu trích dẫn, “ tư hữu tồn tại bởi sự ban hành của luật pháp. Nó không phải một sự thật, mà là một sự hư cấu hợp pháp.” Stirner tiếp tục nói chi tiết về điều này trong phần “Chủ nghĩa tự do chính trị” của sách Ego and Its Own, trong đó ông liên tục chỉ trích những người thuộc chủ nghĩa tự do (liberal) và nhà nước, đồng thời phơi bày sự kỳ dị và thù hận của họ đối với giai cấp vô sản do ý nghĩ sai lầm về “sự tự do” và “sự lựa chọn.” Trong một câu trích dẫn,

Bài phát biểu về tính tương đồng cứ như vậy mà tiếp diễn. Tính tương đồng không là gì khác ngoài ý nghĩ rằng Nhà nước là tất cả, là con người chân chính, và giá trị nhân văn của mỗi cá nhân bao gồm việc trở thành công dân của Nhà nước. Để trở thành một công dân tốt, ông ấy phải tìm kiếm danh dự cao nhất của mình; hơn thế nữa, ông không biết cái gì cao hơn hầu hết những điều cổ hủ — là một “người Cơ đốc giáo thiện lành”.((Ibid.))

Một ý tưởng khác mà những người theo chủ nghĩa vị kỷ tin tưởng, là Liên minh những người theo chủ nghĩa vị kỷ. Ý tưởng về tổ chức này của Stirner không phải là nghĩa đen, mà là một ẩn dụ. Nó chỉ đơn giản có nghĩa là liên minh những người theo chủ nghĩa vị kỷ là một nhóm những người tự nguyện và / hoặc những người theo chủ nghĩa vị kỷ liên kết với nhau theo ý muốn thuần túy, không phải do một số quỷ quái hay “sự thừa kế”. Trong bài phê bình của Stirner, Stirner giải thích một cách xuất sắc khái niệm này bằng cách viết:

Thực sự sẽ là một điều khác, nếu Hess muốn nhìn thấy những đoàn thể vị kỷ không phải trên giấy tờ, mà là trong cuộc sống. Faust thấy mình đang ở giữa một sự hợp nhất như vậy khi bạn ấy kêu lên: “Đây tôi là con người, đây tôi có thể là con người” — Goethe nói điều đó bằng màu đen và trắng. Nếu Hess chăm chú quan sát cuộc sống thực tại mà bạn ấy nắm giữ rất nhiều, bạn ấy sẽ thấy hàng trăm sự kết hợp ích kỷ như vậy, một số trôi qua nhanh chóng, một số khác thì tồn tại lâu dài. Có lẽ chính lúc này, một vài đứa trẻ đã đến với nhau ngay bên ngoài cửa sổ của anh ấy trong một trò chơi lành mạnh. Nếu bạn ấy nhìn vào chúng, bạn ấy sẽ thấy một sự kết hợp vị kỷ tươi đẹp. Có lẽ Hess có một người bạn hoặc một người yêu quý; sau đó bạn ấy biết làm thế nào một trái tim tìm thấy một trái tim khác, khi hai trái tim của họ hợp nhất một cách vị kỷ để làm vui (tận hưởng) lẫn nhau, và làm thế nào để không ai “thiếu” trong việc này. Có lẽ anh ta gặp một vài người bạn tốt trên đường phố và họ yêu cầu anh ta đi cùng họ đến một quán rượu để uống rượu; anh ta đi cùng như một đặc ân cho họ, hay anh ta “hợp nhất” với họ vì điều đó hứa hẹn niềm vui? Họ có nên chân thành cảm ơn anh ấy vì “sự hy sinh”,​​​​​​​ hay họ biết rằng tất cả cùng nhau tạo thành một “liên minh vị kỷ” trong một thời gian ngắn?((Max Stirner, Stirner’s Critics, Hess.))

Và trong một trích dẫn khác, bạn ấy nói,

Hai chúng ta, Bang với mình, là kẻ thù của nhau. Mình, người theo chủ nghĩa vị kỷ, không quan tâm đến phúc lợi của ‘xã hội loài người’ này, mình không hy sinh gì cho nó, mình chỉ tận dụng nó; nhưng để có thể sử dụng nó hoàn toàn, mình biến đổi nó thành tài sản của mình và sinh vật của mình; tức là, mình tiêu diệt nó, và hình thành ở chỗ nó là Liên minh những người vị kỷ.((Max Stirner, Ego and its Own, Second Part: I, II. The Owner))

Để làm cho mọi thứ trở nên đơn giản dễ hiểu, những người theo chủ nghĩa vị kỷ tin rằng tất cả chúng ta đều có một bản ngã bẩm sinh mà chúng ta có thể kích hoạt bất cứ lúc nào, một bản ngã hoạt động vì lợi ích bản thân mà không cúi đầu trước bất kỳ ý tưởng quái quỷ hoặc sai lầm nào là cố chấp và / hoặc những người theo chủ nghĩa tự do, sẽ ném bạn xuống. Một cái tôi yêu tất cả cái tôi, trong khi xóa bỏ tất cả những gì ngăn cản hoặc làm hại cái tôi, tức là sự quỷ quái, trong đó chúng ta sẽ nói đến trong giây lát.

Sự kỳ dị​​​​​​​ là gì?

Kỳ dị​​​​​​​ (Spook) là một cấu trúc xã hội, một khái niệm trừu tượng được tạo ra bởi xã hội không có cơ sở vật chất – một tinh thần phi vật chất, một mảnh vỡ của trí tưởng tượng. Tổ quốc, tổ quốc, chủ nghĩa dân tộc, Thượng đế, tôn giáo, đạo đức và nghĩa vụ làm việc dưới xã hội tư bản đều là điều kỳ dị. “Nhưng không chỉ có con người mới bị ‘ám ảnh’; mọi thứ cũng vậy. Bản chất cao hơn, tinh thần, đi trong mọi thứ, đồng thời bị ràng buộc với hư vô, và chỉ — xuất hiện ”trong đó. Kỳ dị​​​​​​​ ở mọi ngóc ngách! ”((Ibid. II. The Moderns, 2. The possessed, The spook)) Quỷ quái ở xung quanh tất cả chúng ta, dưới chủ nghĩa tự do giả tạo của Hoa Kỳ, hoặc chủ nghĩa dân tộc dân tộc giả mạo của CHDCND Triều Tiên. Tất cả ma quái được tạo ra bởi con người, thường là vì quyền lực và mục đích chính trị, để hạ thấp bản ngã, và hạ thấp tự do của cá nhân, không cho phép liên kết tự do của các cá nhân, ngăn cản sự khám phá bản ngã của chúng ta!

Mình ghét chủ nghĩa tư bản vì nó rất kỳ dị​​​​​​​, phải không? Nhưng mình không thích cách thức quỷ quái mà chủ nghĩa xã hội được thúc đẩy và thực thi. Có thể thấy điều này trong chủ nghĩa cực đoan của Liên Xô hay CHDCND Triều Tiên, nghĩa vụ, bổn phận, xây dựng chủ nghĩa xã hội, không phải vì khát vọng ích kỷ bên trong, mà bởi vì, “đó là vì Tổ quốc! ‘Vì mình đã nói thế!” Bây giờ tiếp tục làm việc dưới tài sản nhà nước. Không, mình muốn chủ nghĩa xã hội không phải vì “một lý do lớn hơn;” Mình muốn chủ nghĩa xã hội để mình thực sự có thể làm bất cứ điều gì mình muốn! Thích chơi Liên Minh Huyền Thoại cả ngày! Hoặc quan hệ tình dục đồng tính nam mãnh liệt mà không có nguy cơ sụp đổ kinh tế do hóa đơn y tế! Hoặc để làm bất cứ bức tượng gỗ kỳ lạ nào mà mình có thể làm, chỉ vì nó!

Stirner thực sự đã dành một phần của cuốn sách để chỉ trích chủ nghĩa xã hội và những người theo chủ nghĩa xã hội vào thời điểm đó, phần được gọi là “Chủ nghĩa tự do xã hội” trong Ego and Its Own và cách những người theo chủ nghĩa xã hội có thể trở nên đáng sợ như những người theo chủ nghĩa tự do bình thường. Trong một trích dẫn đáng nhớ, ông ấy nói,

Theo nguyên tắc lao động mà tài sản hoặc cạnh tranh chắc chắn bị bỏ qua. Nhưng đồng thời, người lao động, với ý thức rằng điều cốt yếu trong ông ấy là “người lao động,” giữ mình xa cách với chủ nghĩa vị kỷ và tự đặt mình lên địa vị tối cao của xã hội những người lao động, khi người dân thường bám víu vào sự từ bỏ bản thân đối với cạnh tranh-Nhà nước. Giấc mơ đẹp đẽ về một “nghĩa vụ xã hội” vẫn tiếp tục được mơ ước. Mọi người nghĩ lại rằng xã hội cho những gì chúng ta cần, và chúng ta có nghĩa vụ với nó về khoản đó, nợ nó mọi thứ. Họ vẫn đang ở điểm muốn phục vụ “người ban phát mọi điều tốt lành tối cao”. Xã hội đó hoàn toàn không phải là bản ngã, cái có thể cho, tặng hoặc đưa, mà là một công cụ hoặc phương tiện, từ đó chúng ta có thể thu được lợi ích; rằng chúng ta không có nghĩa vụ xã hội, mà chỉ quan tâm đến việc theo đuổi mà xã hội phải phục vụ chúng ta; rằng chúng ta không nợ xã hội sự hy sinh, nhưng, nếu chúng ta hy sinh bất cứ điều gì, hãy hy sinh nó cho chính mình — về điều này, những người theo chủ nghĩa Xã hội không nghĩ rằng, bởi vì họ — với tư cách là những người theo chủ nghĩa tự do — bị giam cầm trong nguyên tắc tôn giáo, và nhiệt thành khao khát — một xã hội thiêng liêng, ví dụ: Nhà nước cho đến nay.((Ibid. 2. Social Liberalism))

Hai ví dụ kinh điển về sự quỷ quái xâm chiếm tất cả chúng ta, là chủ nghĩa dân tộc và nhà nước. Nhà nước là một thứ quái quỷ bởi vì nó thiết lập và thực thi các luật không có thật. Trên thực tế, luật pháp không phải là vật chất, do đó phải được thực thi một cách thô bạo thông qua bạo lực của nhà nước. Cho dù một cái gì đó đơn giản như luật đặt biểu tượng trên hóa đơn thuế, hay những luật cực đoan hơn, những luật tích cực gây hại cho người dân và giai cấp vô sản, tức là cảnh sát.

Chủ nghĩa dân tộc là một thứ kỳ dị​​​​​​​. Toàn bộ ý tưởng về các quốc gia là cũng một thứ ma quái – biên giới được tạo thành, do đó, phải được thực thi một cách thô bạo thông qua biên giới, bảo vệ và luật pháp . Khi đó, chủ nghĩa dân tộc là – thông qua một nền văn hóa quỷ quái khác, và là một sự kết hợp chết người để không chỉ thực thi chủ nghĩa tư bản mà còn hạ gục bản ngã. Trong đó nó đi đôi với ý tưởng “bá chủ văn hóa”, được đưa ra bởi một nhà Marxist, Antonio Gramsci, về nhiều mặt, những quan sát về việc sử dụng văn hóa của Stirner và Gramsci rất giống nhau. Như Grasci đã nói trong các cuốn sách của mình, bá quyền văn hóa là điều xảy ra khi giai cấp tư sản sử dụng văn hóa để hạ bệ chủ nghĩa xã hội và ý thức giai cấp và thực thi chủ nghĩa tư bản, ((Gramsci, Antonio (1992). Buttigieg, Joseph A (ed.). Prison Notebooks. New York City: Columbia University Press. pp. 233–38.)) vì bất kỳ lý do gì, như có thể thấy ở xã hội tự do Hoa Kỳ, Philippines, Nhật Bản. , và nhiều người khác.

Văn hóa tự nó là một thứ kỳ dị​​​​​​​, nếu không phải là thứ kỳ dị​​​​​​​ tối thượng khi văn hóa định hình toàn bộ xã hội. Nghiên cứu văn hóa là nghiên cứu về ma quái. Phong tục truyền thống, yêu cầu cầu nguyện, yêu cầu trích dẫn lời cam kết trung thành, những ý tưởng này đến từ đâu? Tất cả, trừ những hình ảnh của trí tưởng tượng, một linh hồn, một sự kỳ dị​​​​​​​.

Chúng ta có thể thấy động lực này, động lực giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản trong các xã hội tư bản diễn ra ở nhiều nền văn hóa, và cách nó cố ý hay vô ý, thực thi chủ nghĩa tư bản. Mình sẽ cung cấp cho bạn một ví dụ điển hình trong xã hội Philippines: nghĩa vụ làm việc và làm tốt vì “ Đó là trách nghiệm của bạn! Nó dành vì chúa Jesus ”Ở Liên Xô, nhiều công nhân phải tiếp tục lao động“ vì Tổ quốc! ” Theo Đế quốc Nhật Bản: “Hãy làm việc nếu không bạn sẽ vứt bỏ danh dự gia đình mình! Nếu vứt bỏ danh dự của mình, thì phải xử tử chính mình! ” Ví dụ tồi tệ nhất về điều này là phát xít Đức. Chủ nghĩa phát xít rất nguy hiểm vì nó lạm dụng sự kỳ dị​​​​​​​ theo cách tồi tệ nhất có thể. Hệ tư tưởng của chủ nghĩa phát xít đầy rẫy những điều ma quái: niềm tin rằng một chủng tộc là ưu việt hơn, rằng người Do Thái xấu gây ra điều gì đó, sử dụng sự thánh thiện để biện minh cho tội ác diệt chủng, và việc sử dụng tôn giáo nói chung để làm trò lừa bịp. Chủ nghĩa phát xít, chủ nghĩa chống chủ nghĩa, chủng tộc, tính ưu việt vốn có, rất tiếc là không có cơ sở vật chất và / hoặc cơ sở khoa học, nhưng phát xít không quan tâm, tại sao? Nó không có nghĩa là hợp lý, thuần túy phản động, để đạt được và sử dụng bạo lực nhà nước dưới lớp vỏ giả tạo là “chủ nghĩa quần chúng”.

Phân tích về vị kỷ

Phân tích về vị kỷ giải thích rất nhiều điều, đặc biệt hữu ích cho việc tìm hiểu xung đột giai cấp và cách giai cấp tư sản lạm dụng ma quái để cản trở bản ngã của giai cấp công nhân và buộc họ phải tuân theo. Nếu bạn nghĩ về nó, Marx sử dụng chủ nghĩa vị kỷ một cách vô thức trong các tác phẩm của mình để giải thích một cách triết học và khoa học hoạt động của giai cấp tư sản và những gì họ làm dưới xã hội tư bản. Mặc dù đúng là giai cấp tư sản làm những việc vì cái tôi của họ, nhưng họ làm như vậy là hoàn toàn không tôn trọng cái tôi của người khác, trong trường hợp này là giai cấp vô sản. Như đã giải thích trước đó, phân tích chủ nghĩa vị kỷ đồng thời giải thích tại sao cả hai chúng ta không chỉ có vị kỷ mà còn thương người. Toàn bộ sự thất bại về chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa tập thể là một sự phân đôi sai lầm, chúng đều tuyệt vời và hữu ích để phục vụ cái tôi của chúng ta!

Phân tích về chủ nghĩa vị kỷ là một phản ánh triết học tốt đẹp xác nhận rất nhiều điều mà mình đã nghĩ về trải nghiệm của mình với tư cách là một người Philippines và xã hội Philippines. Giống như, tại sao chúng ta thực sự thương người, nhưng đồng thời, chúng ta cũng theo chủ nghĩa cá nhân? Tại sao nhà nước luôn thô lỗ và ác ý với người nghèo, tại sao có cảm giác như có một sự mất liên kết lớn giữa người nghèo và người giàu? Mặc dù những điều này có thể được giải đáp thông qua chủ nghĩa Marx, nhưng mình thấy rằng chủ nghĩa vị kỷ là một công cụ hữu ích hơn để tìm ra điều này.

Tiềm năng giải phóng của chủ nghĩa vị kỷ

Chủ nghĩa vị kỷ là một triết lý giải phóng, giải thích cho rất nhiều nỗi tức giận của mình đối với xã hội Philippines hiện đại. Điều này lần đầu tiên được mình nhìn thấy và thừa nhận khi ngay từ rất sớm ở trường, hàng năm, tôi vẫn tiếp tục tự hỏi bản thân mình, “tại sao chúng ta cứ phải đi học? Tại sao chúng ta không thể tự do và làm bất cứ điều gì chúng ta muốn, ngay cả khi giáo dục rất quan trọng, tại sao những giáo viên này lại nghiêm khắc với cuộc sống, quyền tự do và tính độc nhất của chúng ta? ” Câu trả lời cho điều này luôn luôn là, “tốt, đó là cho điểm của bạn! Bạn phải tiếp tục làm việc khi bạn lớn hơn, đó là trách nhiệm của bạn , là một con người! ” Sau đó, họ bắt đầu đe dọa bạn bằng những điều khủng khiếp đã xảy ra đối với người lao động, “Nếu bạn không muốn làm việc! Bạn sẽ sống trên đường phố như những tên vô gia cư tội nghiệp đó! Bạn có muốn điều đó? Bạn có muốn sống như một kẻ vô gia cư không? ” Và mình đặc biệt không đơn độc ở đây trong những suy nghĩ này.

Một khi mình nhận thấy và hoàn toàn hiểu được xã hội tồi tệ như thế nào, đó là lúc mình thực sự trở nên tự do và hạnh phúc hơn rất nhiều. Mình có thể nhớ lại nhiều ngày ở trường cấp ba, nơi mình bị bỏ rơi trên giường khóc vì “Mình không đủ tốt”, vì xã hội, và một khi mình hoàn toàn hiểu rằng những thứ quái quỷ này không quan trọng, nó đã khiến tôi tốt hơn rất nhiều, hạnh phúc hơn và miễn phí. Mình tin rằng đó là giá trị của chủ nghĩa vị kỷ với tư cách là một triết học, và cùng với các văn học theo chủ nghĩa hư vô, hậu hiện đại khác trong triết học, và đó là lý do tại sao chúng ta phải bắt đầu đọc Stirner và được tự do. Nó đặc biệt có giá trị ở Philippines, vì rất nhiều người vô sản và người dân ở đây bị coi là tôn giáo, thành “trách nhiệm”, vào toàn xã hội loài người.